17 Mart 2011 Perşembe

İkinci Yeniler,Yedi Meşaleciler,Toplumcu gerçekçi şiirin özellikleri

Yedi Meşalecilerin Özellikleri:


* Realist dünya görüşünü aşarak olaylara daha gerçekçi bir yaklaşımla bakmak istediler.
* Edebiyat ve sanatta taklitçilikten uzak kalarak, duygu ve düşünceleri ön plana çıkararak kişiliklere saplanmaktan kurtulmaya çalıştılar.
* İşlenen konuları çeşitli görünümlerle zenginleştirmek; canlı, içten ve yeni bir ruhla ortaya çıkmak istediler.
* Konuları olabildiğince genişletmek istediler.
* Canlılık, içtenlik, sürekli yenilik yapmak için büyük bir çaba içine girdiler; ne var ki amaçlarına ulaşamadılar.
* Sürekli yenilik için buluş adını verdikleri yeni söyleyişlerin arayışı içinde oldular.
* Edebiyatımızda kısa süreli bir yankı uyandırdılar.
* Şair kaleminden ziyade, sanki daha çok ressam fırçasıyla çalışan bu sanatçılar, his ve hayalden çok gözlemi öne çıkarmışlardır.
* Şiirimize yeni bir duyarlık getirmişler; bu duyarlığı, işledikleri konuları, imge ve benzetmelerle beslediler.
* İç dünyalarına, eşya ve olaylara izlenimci bir ressam gibi baktılar.
* Onların şiirleri, ustalıkla yapılmış birer tablo değeri taşır.
* Bir düzyazı dizimi içinde, geri plan ve çağrışım olanakları düşünmeden, kısa yoldan sağlama peşindedirler; bu tutum onları imge, simge ve mecaz katkılarıyla birer görünüm şairi yapmıştır.
* Bir ressam duyarlılığıyla hareket eden şairler, duygu ve hayalden çok, göze seslenmek istediler.
* İç dünyamıza eşyaya, hayata ve olaylara izlenimci bir ressam gözüyle bakmışlardır.





Beş Hececilerin özellikleri:


* Şiirlerinde Anadolu manzaralarını ve Anadolu yaşayışını coşkulu bir dille işlemişlerdir.
* Milli Edebiyat akımından etkilenmiş ve şiirlerinde hece veznini kullanmışlardır.
* Milli edebiyatın ölçü, biçim ve nazım şekillerini benimsemiş, o doğrultuda ürünler vermişlerdir.
* Yerel özelliklerimizi yalın bir dille yansıtmaya çalışmışlardır.
* Şiire I. Dünya Savaşı ve Milli Mücadele Döneminde başlamışlardır.
* İlk şiirlerinde aruz veznini kullanmışlar, sonradan heceye geçmişlerdir.
* Şiirde sade ve özentisiz olmayı ve süsten uzak durmayı tercih etmişler; eserlerinde konuşma dilini kullanmışlardır.
* Şiirde memleket sevgisi, yurdun güzellikleri, kahramanlıklar ve yiğitlik gibi temaları işlemişlerdir.
* Dize kümelerinde dörtlük esasına bağlı kalmayıp, yeni biçimler aramışlardır.
* Nesir cümlesini şiire aktarmış ve düzyazıdaki söz dizimini şiirlere yansıtmışlardır.
* Hece vezni ile serbest müstezat yazmayı da denemişlerdir.
* Yerli-milli bir sanat ve tarih motiflerini, yaşanan hayat dilimleriyle örülü bir memleket edebiyatı meydana getirmeye yönelmişlerdir.
* Toplumsal bilinç eksikliği hemen hepsini romantizme sürüklemiştir.
* Gerçekçi olmak isterken, savaşın da etkisiyle ulusal duyarlılık adına gerçekçiliği yitirmişlerdir.
* Doğaya yönelişi, yurt güzelliklerinin Anadolu'nun basmakalıp söyleyişlerle görüntülenmesi olarak almışlardır.
* Amaçları yurtseverlik kahramanlık temalarının egemen olduğu şiirleriyle topluma güç aşılamaktır.
* Sonuçta sığ bir memleketçi edebiyattan öte gidememişlerdir.
* Hece ölçüsünün genellikle 11'li ve 14'lü kalıbını kullanmışlardır. Daha sonraları, yeni biçimler arayarak oldukça uzun şiirler de yazmışlardır.



İkinci Yenilerin ÖZELLİKLERİ:
1. Basit söyleyişi, şiir saymadılar.
2. Hayali önemsediler, anlam ve söz sanatların*dan yararlandılar, yoruma açık şiiri hedeflediler.
3. Şiiri akılcılıktan ve anlamdan uzaklaştırdılar.
4. Gerçeküstücülük etkisiyle soyutlamalara gittiler.
5. Duyguya ve çağrışma yaslandılar, düşünceyi düzyazıya özgü buldular.
6. Konuşma diline sırt çevirip, şiirleri halkın beğe*nisinden kaçırdılar.

Başlıca temsilcileri:
Cemal Süreyya, Edip Cansever, Sezai Karakoç, Turgut Uyar, İlhan Berk, Ahmet Oktay



Toplumcu gerçekçi şiirin özellikleri ,
-serbest nazım özellikleri taşır.
- Toplumcu gerçekçi şiir, ideolojik içerikli bir şiirdir.
- Toplumcu gerçekçi şiir, o güne kadar görülmemiş, denenmemiş bir görsellik, karmaşık biçimli teknikler barındıran bir şiirdir.
- Politik bir içerik taşıması şiirin etkileme ve belirleme gücünü yükseltmiştir.
- Şiirdeki paralel, simetrik akışlar ve kırılmalar Rus şair Mayakovski'den gelen yansımalardır.
- Materyalist ve Marksist bir dünya görüşü üzerinde temellendirilmiştir.
- Toplumcu gerçekçi edebiyat, halkçılık, köycülük kavraları ile hümanist bir düşünce etrafında şekillenen bir edebiyattır.
- Toplumcu gerçekçi anlayışın ekseninde "insan, toplum ve üretim ilişkileri" vardır.
- Toplum için sanat anlayışı vardır.
- Sanatkâr toplumun ruh mühendisidir.
-Toplumcu gerçekçi edebiyat eğitsel bir işlevle yüklüdür. Sosyalist bireyselliğin geliştirilmesi bu edebiyatın ana amacıdır.
-Sanat her türlü dinsel ve töresel bağlardan kurtulmalıdır.
-Toplumcu gerçekçi edebiyat, programa dayalı ve tezi olan bir edebiyattır.
-Toplumcu gerçekçi edebiyata iyimser bir bakış açısı egemendir.
-Toplumcu gerçekçi edebiyatta insanı belirleyen en temel öge kollektivizmdir.

0 yorum:

Blogger Template by Clairvo